Hoesten, een herfstklassieker

03-11-2025 -

Het is zaterdagavond. Buiten waait de regen tegen de ramen, binnen rinkelt de telefoon onafgebroken. Ik krijg een vrouw van middelbare leeftijd aan de lijn. Haar stem klinkt hees en vermoeid.

“Ik hoest al dagen,” zegt ze. “Een droge hoest, echt vervelend. Ik word er ’s nachts wakker van en overdag voel ik me helemaal lamlendig. Spierpijn in mijn buik van al dat gehoest. Ik kan mijn boodschappen heus nog wel doen, maar ik ben er wel klaar mee.”

Ik open het Nederlands Triage Systeem (NTS) en we lopen samen stap voor stap de eerste vragen door:

Koorts? Nee, net gemeten 37.2 graden Celsius.
Benauwdheid? Nee, niet gemerkt.
Pijn op de borst? Nee.
Bloed opgehoest? Nee.

Langzaam ontstaat voor mij een duidelijk beeld: geen alarmsignalen, geen reden voor een afspraak op de huisartsenspoedpost. Gewoon een hardnekkige, droge hoest, zoals we die zo vaak zien in de herfst.

Ze klinkt opgelucht, maar ook wat moedeloos.
“Dus ik moet het gewoon uitzitten?”

Ik glimlach, dat hoor ik vaker.

“Ja, helaas wel,” zeg ik. “Het klinkt als een virale prikkelhoest. Je lijf probeert het virus op te ruimen, en dat kost energie. Rust nemen helpt, voldoende drinken ook. Warme thee met honing kan verzachten — zolang je geen diabetes hebt of jonger bent dan één jaar, natuurlijk. Roken vertraagt het herstel, dus als je rookt, is dit een mooi moment om te stoppen.”

Ik geef haar het advies om ook even te kijken op www.dokterswacht.nl/klacht/hoesten. Daar staat duidelijk uitgelegd wat je zelf kunt doen en wanneer het verstandig is om wél weer contact op te nemen – bijvoorbeeld bij sufheid, benauwdheid of bloed ophoesten.

“Dat ga ik doen,” zegt ze. “En dan maar hopen dat het snel over is. Mijn buikspieren hebben nu in elk geval een goede training gehad.”

We lachen even samen en ik wens haar beterschap.

Vaak onschuldig, maar altijd even goed checken

Hoesten is één van de meest voorkomende klachten bij Dokterswacht, vooral in de herfst. In de meeste gevallen is het onschuldig en veroorzaakt door een virus. Door samen het NTS goed te doorlopen, herken je snel dat er geen alarmsignalen zijn.

Een geruststellend gesprek, een beetje uitleg en verwijzen naar onze website helpen vaak meer dan een recept. Want per direct een hoest oplossen, daar is geen recept voor – ook al hoopt een patiënt dat soms wel.

Een ongeruste ouder

Even later komt er weer een telefoontje binnen. Deze keer hoor ik een bezorgde vader. Op de achtergrond klinkt zacht gehuil.

“Het gaat om onze baby van vier maanden,” zegt hij gehaast. “Ze hoest sinds vanmiddag en het klinkt zo naar. Net leek ze even moeilijk adem te halen, alsof ze piepte.” Ik spits mijn oren – bij jonge kinderen ben ik nog meer op mijn hoede.

Ik open opnieuw het NTS en stel de vragen die daarbij horen:

Is ze benauwd? Ja, een beetje — vooral bij het hoesten.
Drinkt ze nog goed? Minder dan normaal.
Heeft ze koorts? Ja, 38,9 graden.

Dat verandert de situatie. Bij baby’s kan een eenvoudige verkoudheid snel meer impact hebben. Ik overleg met de dienstdoende huisarts en we besluiten dat ze langs moeten komen op de huisartsenspoedpost.

Even later hoor ik de opluchting in zijn stem als hij zegt: “Fijn dat we even mogen komen. Ik wil gewoon zeker weten dat het goed gaat met haar.”

Een luisterend oor maakt verschil

Of het nu gaat om een vermoeide volwassene met een droge hoest of een bezorgde ouder met een zieke baby — elk telefoontje begint met luisteren. Want achter elke klacht zit een verhaal en soms is geruststelling het beste medicijn.

Terug naar overzicht